Boniowanie elewacji — co to jest i jak je wykonać?

W ostatnich latach boniowanie elewacji wraca do łask. Coraz częściej widzimy je zarówno na nowoczesnych domach jednorodzinnych, jak i w rewitalizowanych kamienicach. To rozwiązanie estetyczne, trwałe i nadające budynkowi charakteru. Bonie potrafią całkowicie odmienić wygląd elewacji, podkreślając jej proporcje i wprowadzając elegancki rytm. Dzięki dużej różnorodności form i metod montażu można je dopasować zarówno do nowoczesnej architektury, jak i klasycznych budynków. Co ważne, boniowanie da się dziś wykonać znacznie szybciej i łatwiej niż kiedyś – z wykorzystaniem gotowych elementów. Ale czym dokładnie jest boniowanie i jak się je wykonuje?

 

Spis treści:

• Co znaczy boniowanie?
• Czy bonie są modne?
• Jak się robi boniowanie elewacji?
• Boniowanie tradycyjne
• Boniowanie pozorne
• Bonie styropianowe (gotowe elementy montowane na elewacji)
• Gotowe bonie elewacyjne Decor System
• Jak zamontować gotowe bonie elewacyjne krok po kroku?
• Czy bonie się maluje?
• Ile kosztuje boniowanie elewacji?

 

Co znaczy boniowanie?

Boniowanie to technika polegająca na ozdobnej obróbce krawędzi oraz powierzchni ściany, polegająca na tworzeniu na niej regularnych, pionowych lub poziomych żłobień. Najczęściej stosuje się je na narożnikach lub w centralnym miejscu elewacji, by podkreślić rytm i symetrię fasady. Tradycyjnie boniowanie stosowano przy elewacjach kamiennych bloków, aby uzyskać efekt masywnej, kamiennej struktury. W dzisiejszym budownictwie boniowanie realizuje się zarówno na tynku, jak i przy użyciu gotowych boni do montażu na klej, które pozwalają szybko i efektownie zmienić wygląd budynku.

 

Czy bonie są modne?

Bonie elewacyjne doskonale spiszą się nie tylko na klasycznych elewacjach, co sprawia, że to wiecznie modne rozwiązanie dekoracyjne

 

Zdecydowanie tak. Bonie elewacyjne pojawiają się w projektach nowoczesnych rezydencji, domów w stylu klasycznym, ale też w rewitalizacji starszych budynków. Dobrze wykonane boniowanie pionowe może nadać elewacji rytm, a poziome – optycznie ją poszerzyć. To sposób na podkreślenie struktury elewacji i estetyki budynku bez konieczności stosowania drogich materiałów.

Bonie są coraz częściej wybierane przez architektów i inwestorów jako detal, który wyróżnia budynek i nadaje mu charakteru. Nawet przy prostej bryle, boniowanie potrafi wprowadzić podziały i dynamikę, które wzbogacają elewację budynku wizualnie. To rozwiązanie, które sprawdza się zarówno na dużych powierzchniach, jak i w detalach – np. na narożnikach, cokołach czy wokół otworów okiennych – wszędzie tam, gdzie elewacja budynku potrzebuje wyrazistego akcentu.

 

Jak się robi boniowanie elewacji?

Boniowanie elewacji można wykonać na kilka sposobów – tradycyjnie, bezpośrednio w warstwie tynku, pozornie, poprzez grę faktur lub kolorów, albo nowocześnie, przy użyciu gotowych boni styropianowych. Każda z metod daje nieco inny efekt i wymaga innego podejścia technologicznego. Wybór najlepszego rozwiązania zależy od typu budynku, rodzaju tynku, budżetu oraz oczekiwań estetycznych.

Boniowanie tradycyjne (fizyczne żłobienia w tynku)

To rozwiązanie najbardziej zbliżone do klasycznych metod zdobienia elewacji, znanych z dawnych kamienic czy budynków użyteczności publicznej. Polega na wykonywaniu rzeczywistych wgłębień w strukturze tynku, co nadaje elewacji głębię i solidność. Oto dwie najczęściej stosowane techniki boniowania tradycyjnego:

Boniowanie ręczne w warstwie tynku

Ta technika boniowania to najstarsza i najbardziej klasyczna forma boniowania, polegająca na mechanicznym żłobieniu rowków w świeżo położonej warstwie tynku. Używa się do tego specjalnych szablonów, prowadnic lub boniarki. Żłobienia wykonywane są w stałych odstępach, zwykle tej samej długości i głębokości, co pozwala na wierne imitowanie na elewacji kamiennych bloków. Technika ta wymaga doświadczenia i precyzji – źle wykonana może zaburzyć proporcje i osłabić strukturę tynku.

Boniowanie z użyciem profili boniujących

W systemach ociepleń, szczególnie przy zastosowaniu styropianu lub wełny, często stosuje się profile boniujące z PVC, aluminium czy listwy do boniowania styropianowe. Montowane są jeszcze przed nałożeniem warstwy zbrojonej i tynku, pełniąc funkcję zarówno dekoracyjną, jak i konstrukcyjną (dylatacyjną). To rozwiązanie znacznie ułatwia osiągnięcie równego i trwałego efektu boniowania w strukturze elewacji.

Boniowanie pozorne

Nie każda elewacja wymaga fizycznego nacinania tynku. W wielu przypadkach równie efektowny rezultat można osiągnąć poprzez grę faktur, cieni i kolorów. Takie rozwiązania są szybsze, tańsze i łatwiejsze w realizacji – szczególnie w przypadku modernizacji istniejących elewacji.

Kontrast faktur – szlachetne tynki cienkowarstwowe

Jednym ze sposobów boniowania bez fizycznego żłobienia jest gra strukturą tynku. Łącząc dwa rodzaje szlachetnych tynków cienkowarstwowych – np. gładki i chropowaty – można uzyskać efekt podziału powierzchni przypominający bonie. Taka forma boniowania sprawdza się szczególnie dobrze na nowoczesnych, minimalistycznych elewacjach.

Malowanie boni – imitacja farbą

Najprostszą metodą boniowania pozornego jest malowanie linii boni przy użyciu taśm malarskich i kontrastowej farby. Choć nie tworzy żadnych zagłębień, pozwala uzyskać efekt wizualnego podziału elewacji w bardzo ekonomiczny sposób. Sprawdza się najlepiej w miejscach, które nie są narażone na intensywne warunki atmosferyczne.

Tynk modelowany

Tynki strukturalne można również modelować podczas nakładania, tworząc wzory przypominające bonie. To kompromis między boniowaniem fizycznym a optycznym – daje lekki efekt zagłębienia, ale bez potrzeby mechanicznego nacinania tynku.

Bonie styropianowe i listwy do boniowania (gotowe elementy montowane na elewacji)

Najwygodniejszą i najbardziej przewidywalną metodą jest zastosowanie gotowych boni styropianowych, które przykleja się bezpośrednio do elewacji. Są lekkie, trwałe i odporne na warunki atmosferyczne. Dzięki gotowym formom i różnorodnym rozmiarom można uzyskać precyzyjny efekt bez specjalistycznych narzędzi czy umiejętności tynkarskich.

W ofercie naszego sklepu dostępne są bonie elewacyjne Decor System, które umożliwiają szybkie i estetyczne wykonanie boniowania, a także listwy do boniowania umożliwiające boniowanie zarówno w układzie pionowym, jak i poziomym.

 

 

Gotowe bonie elewacyjne Decor System

 

Dla osób szukających prostego, szybkiego i estetycznego rozwiązania polecamy gotowe bonie naklejane Decor System. To lekkie i trwałe elementy dekoracyjne, których montaż nie wymaga skomplikowanych prac tynkarskich. Ich rdzeń wykonany jest z EPS-200 – najwyższej klasy styropianu o wyjątkowej odporności na uszkodzenia mechaniczne i warunki atmosferyczne.

Każda bonia pokryta jest fabrycznie primerem, co sprawia, że można ją od razu pomalować farbami elewacyjnymi bez rozpuszczalników w składzie. Dostępne są warianty z zacięciem pod kątem 45° (idealne na narożniki, jako bonie narożne) oraz proste – do stosowania na płaskich fragmentach elewacji. Bonie można układać pionowo lub poziomo, w stałych odstępach i kompozycjach pasujących do stylu budynku.

Na indywidualne zamówienie oferujemy również bonie o niestandardowym wymiarze lub kształcie – dopasowane do specyfiki projektu i powierzchni elewacji.

Dodatkowo oferujemy listwy do boniowania Decor System, które ułatwiają równomierne rozmieszczenie boni i pozwalają zachować pełną precyzję przy montażu, nawet na większych powierzchniach elewacji. Wykonane ze styropianu EPS-200 i pokryte naszą trwałą, odporną na warunki atmosferyczne masą sztukatorską, doskonale spiszą się jako elegancki podział na fasadzie i będą zdobić ją przez wiele lat.

Jak zamontować gotowe bonie elewacyjne krok po kroku?

1. Przygotowanie podłoża: Powierzchnia elewacji musi być czysta, sucha i nośna.
2. Dobór kleju: Najlepiej stosować dedykowany klej montażowy odporny na warunki zewnętrzne.
3. Układanie przyległe boni: Bonie należy przykładać w zaplanowanym wcześniej układzie – np. w stałych odstępach lub na narożnikach.
4. Łączenie elementów: W przypadku boni narożnych warto zastosować wersje z zacięciem 45°, co gwarantuje estetyczne połączenie.
5. Malowanie i wykończenie: Po zamontowaniu bonie można pomalować farbą elewacyjną dobraną do tynku.

 

 

Czy bonie się maluje?

Tak – większość boni elewacyjnych można, a wręcz warto malować, aby dopasować je kolorystycznie do reszty elewacji i osiągnąć spójny, estetyczny efekt. Malowanie nie tylko podnosi walory wizualne budynku, ale także pełni ważną funkcję ochronną – zabezpiecza bonie przed działaniem wilgoci, promieniowaniem UV, zabrudzeniami oraz innymi czynnikami atmosferycznymi.

W przypadku boni styropianowych, takich jak te oferowane przez Decor System, malowanie jest szczególnie proste – elementy są fabrycznie pokryte primerem, co zapewnia doskonałą przyczepność farby. Do malowania należy stosować farby elewacyjne bez rozpuszczalników w składzie, aby nie uszkodzić struktury materiału. Bez względu na to, jakie rodzaje boniowania elewacji zastosujesz – fizyczne, pozorne czy z użyciem gotowych boni – końcowe wykończenie kolorystyczne pozwala uzyskać w pełni dopracowany wygląd i lepiej zintegrować bonie z całością elewacji budynku.

 

Ile kosztuje boniowanie elewacji?

Koszt boniowania elewacji zależy głównie od wybranej metody i zakresu prac. Tradycyjne boniowanie tynku, zwłaszcza z użyciem szlachetnych tynków cienkowarstwowych i pracy fachowca, może być stosunkowo drogie – zwłaszcza na dużych powierzchniach. W porównaniu do tego, gotowe bonie styropianowe to rozwiązanie bardziej ekonomiczne i przewidywalne. Cena zależy od liczby i wymiaru elementów, ale montaż jest prostszy i szybszy, co pozwala ograniczyć koszty robocizny.

 

Sprawdź także:
Jaka elewacja do białych okien?

 

Niezależnie od tego, czy wybierzesz boniowanie ręczne, pozorne czy gotowe bonie naklejane, każda z metod ma swoje zalety i zastosowania. Jeśli chcesz szybko poprawić wygląd elewacji budynku i nie przepłacać, bonie elewacyjne Decor System to rozsądna i trwała opcja. Wybierając spośród różnych rodzajów boniowania elewacji, warto kierować się nie tylko estetyką, ale też budżetem, czasem realizacji i trwałością efektu.